Sakrament chrztu

Formalności przed Chrztem świętym

Chrzty w parafii odbywają się w drugą i czwartą niedzielę miesiąca na Mszy świętej o godz. 13:00, a w wakacje letnie o godz. 11:30.

Chrzest dziecka zgłasza jedno z rodziców lub opiekunów prawnych dwa tygodnie przed wyznaczoną datą.

Chrzty należy zgłaszać w trakcie pracy kancelarii parafialnej.

Należy przynieść następujące dokumenty:

- akt urodzenia dziecka (dokument jest tylko do wglądu),

- akt ślubu kościelnego rodziców (dokument wydawany przez USC jest niewystarczający, gdyż nie zawiera on danych kościelnych),

- zgodę proboszcza na chrzest (w przypadku, kiedy ma on miejsce w nie swojej parafii),

- dane o rodzicach chrzestnych (imię, nazwisko, adres zamieszkania, wiek, zawód),

- zaświadczenie z parafii zamieszkania rodziców chrzestnych o praktykowaniu wiary

UWAGA:

- zaświadczenia takiego nie otrzymają osoby nie mające sakramentu bierzmowania, żyjące w związkach niesakramentalnych, nie majce żadnego kontaktu ze swoja parafią,

- rodzicami chrzestnymi mogą być jedynie osoby wyznania rzymskokatolickiego bądź grekokatolickiego,

- w wyjątkowych przypadkach dziecko może mieć tylko jednego rodzica chrzestnego, druga osoba pełni wówczas funkcję świadka chrztu.

W przypadku dziecka, które ukończyło 7 rok życia wymagana jest zgoda biskupa na chrzest. W związku z tym w powyższej sytuacji chrzest zgłaszamy miesiąc przed wybranym terminem.

Osoby dorosłe pragnące przyjąć sakrament chrztu odbywają indywidualne przygotowanie – w tym celu proszę kontaktować się indywidualnie z duszpasterzami.

Kto może zostać rodzicem chrzestnym?

Funkcja rodzica chrzestnego jest jedną z ważniejszych w Kościele. W związku z tym mogą ją pełnić jedynie osoby, których życie jest zgodne z nauczaniem Kościoła. Rodzicom chrzestnym stawiane są następujące wymagania:

- osoby ochrzczone, które przyjęły sakrament bierzmowania,

- kawaler lub panna żyjący samotnie, bądź osoby żyjące w związkach sakramentalnych,

- osoby przyjmujące całe nauczanie Kościoła Katolickiego, mogą być to zatem jedynie osoby wyznania rzymskokatolickiego lub greckokatolickiego.

Zaświadczenie rodzicom chrzestnym wystawia ich parafia, czyli ta, na której terenie mieszkają – nie liczy się fakt zameldowania, ale zamieszkania (fizycznego przebywania). Innymi słowy, moją parafią jest ta, z której przyjmuję księdza przychodzącego do mnie z wizytą duszpasterską (kolędą).

Zaświadczenie przyszli rodzice chrzestni odebrać muszą samodzielnie w kancelarii parafialnej – nie może go odebrać nawet ktoś z najbliższej rodziny, gdyż w trakcie wypisywania zgody na bycie rodzicem chrzestnym ksiądz ma obowiązek przeprowadzić z kandydatem rozmowę duszpasterską.

Warto dwa razy pomyśleć niż szybko przyjąć ofertę składaną przez rodzinę bądź znajomych. Bycie rodzicem chrzestnym to nie tylko prestiż, ale przede wszystkim ogromny obowiązek – przed samym Bogiem zobowiązuję się, że będę troszczyć się ze wszystkich sił o wychowanie tego dziecka w wierze. Do końca mojego życia ten obowiązek jest aktualny i w chwili śmierci będę z niego rozliczany/a. Jeśli sam/a nie chodzę systematycznie do kościoła a ostatnia spowiedź była ponad rok temu, to jest to jasny znak, że w chwili obecnej nie powinienem/powinnam zostawać rodzicem chrzestnym.

Trochę teologii

Sakrament Chrztu Świętego – pierwszy i najważniejszy z siedmiu sakramentów. Znany nam wszystkim, ale i pozostawiony sam sobie. Tak, niestety, często wygląda to w naszym życiu. Bo zapyta ktoś – do czego tu wracać, chrzest przyjęliśmy w wieku dziecięcym, rodzice zanieśli nas do kościoła, zadecydowali za nas, teraz jesteśmy chrześcijanami i tyle. Czyli „to już było i nie wróci więcej”, żeby posłużyć się słowami jednej z piosenek. Prawda jednak, jak to często bywa, wygląda zupełnie inaczej, żeby sparafrazować – to już było i powraca wciąż. Ten Sakrament jest i powinien być wciąż aktualny w naszym życiu.

Postarajmy się, zanim dotrzemy do owe ciągłej „aktualności” sakramentu dla nas, najpierw przyjrzeć się mu na sposób teologiczny. Jak już to zaznaczyliśmy na wstępie, jest to pierwszy i najważniejszy sakrament. W trakcie jego obrzędów katechumen (czyli osoba wierząca, przygotowująca się do chrztu) lub dziecko polewana jest wodą (lub zanurzana w wodzie – jest to druga forma sprawowania tego sakramentu) i wypowiadana jest nad nią formuła chrzcielna, podczas której wzywamy Trójcę Świętą; woda jest tutaj znakiem widzialnym łaski niewidzialnej, która jest udzielana w trakcie sakramentu. Chrzest Święty jest sakramentem niepowtarzalnym – przyjąć można go tylko raz w życiu, nie można go równocześnie w żaden sposób „anulować”. Sakrament Chrztu Świętego jest tym, który tworzy z nas chrześcijan, wyznawców Jednego Boga w Trzech Osobach, bowiem chrzci się zawsze „W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego”. Sakrament ten gładzi grzech pierworodny, czyni nas dziećmi samego Boga i wprowadza nas do wspólnoty Kościoła. Chrzest Święty jest również – na co trzeba zwrócić szczególną uwagę – konieczny do zbawienia dla tych, którym jest głoszona Ewangelia i którzy mieli możliwość poproszenia o ten sakrament (rodzice w zastępstwie dzieci proszą o ten sakrament). Ta prawda opiera się między innymi na słowach Chrystusa Kto uwierzy i przyjmie chrzest, będzie zbawiony; a kto nie uwierzy, będzie potępiony (Mk16,16).

Chrzest wciąż aktualny?

Powróćmy teraz do problemu zarysowanego na samym wstępie – dlaczego Chrzest Święty jest wciąż aktualny? W trakcie obrzędów wyjaśniających Chrztu Świętego dokonywany jest obrzęd namaszczenie olejem krzyżma świętego. Na mocy tego namaszczenia człowiek zaczyna uczestniczyć w tzw. potrójnej misji Chrystusa – kapłańskiej, prorockiej i królewskiej. Z każdą z nich związane są szczególne łaski, ale również obowiązki. Jako chrześcijanie uczestniczymy w powszechnym kapłaństwie chrystusowym – oznacza to między innymi to, że razem z kapłanem „odprawiamy” Mszę Świętą („niech Pan przyjmie moją i waszą ofiarę…”), jesteśmy ludźmi modlitwy, osobami, które w ciągu całego swojego życia pamiętają o swojej więzi z Bogiem. Dzięki tej władzy kapłańskiej mamy prawo i obowiązek czynnego uczestnictwa w liturgii Kościoła. Prorok w Piśmie Świętym jest osobą nieustannie słuchającą Boga oraz odważnie głoszącą Słowo Boga i wprowadzającą je w życie. Funkcja ta zatem zobowiązuje nas do dawania świadectwa o Chrystusie słowem i całym swoim życiem. Król w świecie Biblii to niepodzielny i jedyny władca, który jest jednocześnie władcą absolutnym. Takim Królem jest oczywiście sam Chrystus. Jako chrześcijanin mam uczestniczyć w królowaniu Chrystusa, czyli uwolnić się od grzechu oraz wyrwać się spod jego panowania. Królować z Chrystusem to innymi słowy otworzyć swoje serce na Jezusa, dać mu możliwość bycia Panem i właśnie królem całego mojego życia.

Tym sakramentem powinniśmy więc żyć na co dzień. To właśnie on powinien nadawać sens i wyrazistość naszemu chrześcijańskiemu życiu. Dzięki niemu została zapoczątkowana nasza wiara i w nim ma źródło wszelka łaska, której udziela nam Bóg. Chrystus, który pragnie być obecny w każdym elemencie naszego życia, właśnie podczas Chrztu Świętego rozpoczyna szczególny dialog z człowiekiem. Chrzest Święty jest skarbem, który powinniśmy pielęgnować przez całe nasze życie. To obmycie wodą to jakby nasze drugie narodziny. Myślę, że bardzo dobrze ukazuje to druga forma udzielania Chrztu Świętego – przez zanurzenie w wodzie. Człowiek wynurza się z wody tak jakby wychodził z łona matki. A skoro są to powtórne narodziny to myślę, że warto znać dzień tego święta!

Czy można odmówić chrztu i... słów kilka o chrzestnych

Z powyższych rozważań może zrodzić się kilka pytań, np. czy skoro jest to taki ważny i wyjątkowy sakrament, to czy można odmówić jego udzielenia? Generalnie Chrztu Świętego odmówić nie można, jednak w szczególnych przypadkach warto sakrament ten odłożyć na jakiś czas. Sytuacja taka może zaistnieć wtedy, gdy dana osoba, jeśli jest dorosła, jest jeszcze nie przygotowana lub gdy rodzice proszący o Chrzest Święty są osobami niepraktykującymi bądź żyjącymi wbrew nauce Chrystusa i Kościoła. Warto tutaj zacytować pytanie, które zadawane jest rodzicom dziecka na początku obrzędów chrzcielnych: „Drodzy rodzice, prosząc o chrzest dla swoich dzieci, przyjmujecie na siebie obowiązek wychowania ich w wierze, aby zachowując Boże przykazania, miłowały Boga i bliźniego, jak nas nauczył Jezus Chrystus.” Jeśli zatem rodzice nie chcą wypełnić danego obowiązku trzeba najpierw z nimi pewne rzeczy omówić, a dopiero później wrócić do sprawy Chrztu Świętego. W ostatecznym przypadku tę funkcję „wychowania w wierze” powinni przejąć na siebie rodzice chrzestni. To oni bowiem w drugiej kolejności są odpowiedzialni za pogłębianie wiary w swoich dzieciach chrzestnych. I to z tego będą rozliczać się przed Bogiem na Sądzie Ostatecznym – bycie ojcem lub matką chrzestną jest naprawdę wielkim wyróżnieniem ale także i odpowiedzialnością przed Bogiem. Może przy tej okazji pojawić się pytanie, o to, kto może zostać rodzicem chrzestnym. Według przepisów prawa kościelnego ma być to osoba wierząca i praktykująca swoją wiarę; funkcji tej zatem nie mogą pełnić osoby będące w tzw. „wolnych związkach”, bądź takie, które nie zawarły Sakramentu Małżeństwa, niezbędnym warunkiem, by „móc podawać dziecko do chrztu” jest również przyjęcie Sakramentu Bierzmowania. Kandydaci na rodziców chrzestnych powinni również systematycznie przystępować do Sakramentu Pokuty i Pojednania.

A może niech dziecko zadecyduje?

W ostatnich czasach coraz popularniejsze staje się odkładanie Chrztu Świętego przez rodziców z następującego powodu – „Chcę żeby moje dziecko samo zadecydowało w jakiego Boga ma wierzyć.” Komentując ten styl postępowania, pragnę zwrócić uwagę na następujące rzeczy. Po pierwsze postawa ta, moim zdaniem, świadczy o braku wiary – jak to wcześniej ukazywaliśmy właśnie z samego Chrztu Świętego powinno wypływać nasze pragnienie przekazywania wiary. Po drugie Bóg naprawdę dzieciom daje wiele łask – świadczą o tym choćby liczne objawienia prywatne, których adresatami były właśnie dzieci – dlatego też poprzez takie odkładanie chrztu możemy zastopować cały rozwój religijności u dziecka. Po trzecie jak pokazują przykłady osób chrzczonych w dorosłym wieku, osoby takie mają często żal do swoich rodziców o to, że nie zostały ochrzczone jako dzieci – zabrana została im niejako część ich dzieciństwa.

Każdy może ochrzcić – chrzest w niebezpieczeństwie śmierci

Według nauki Kościoła Katolickiego, każdy człowiek, nawet niewierzący, może udzielić Sakramentu Chrztu Świętego w niebezpieczeństwie śmierci. Wystarczy, że wypowie imię osoby wraz z formułą chrzcielną (np. Anno, ja ciebie chrzczę w Imię Ojca i Syna i Ducha Świętego) i poleje daną osobę wodą, nawet zwyczajną z kranu czy butelki. Musi oczywiście mieć intencję uczynienia tego zgodnie z wiara kościoła.

Kończąc, pragnę raz jeszcze uświadomić nam wszystkim – Sakrament Chrztu Świętego jest wciąż aktualny, mamy nim żyć na co dzień. Myślę, że warto zacząć nawet od rzeczy najprostszych, takich jak poznanie daty swojego Chrztu Świętego, a w konsekwencji dojść do głębokiego i zaangażowanego uczestnictwa w potrójnej misji Chrystusa – kapłańskiej, prorockiej i królewskiej.